Het was weer uitgebreid in het nieuws, de kwestie ‘genderneutraliteit‘. Misschien wel het meest gebruikte woord van 2019 zo onderhand. De minister is zich er mee gaan bemoeien en vindt dat speelgoedwinkels meisjes- en jongensspeelgoed niet meer apart mogen presenteren. Hij wil dat speelgoedfabrikanten rolbevestigend speelgoed in hun collectie ‘onder de loep’ gaan nemen. Advertenties tonen speelgoed vol stereotypische rolmodellen; meisjes zijn verzorgend, jongens zijn avontuurlijk. Als klap op de vuurpijl mogen de kassamedewerkers straks niet meer vragen of het speelgoed voor een jongen of een meisje is, want dat zou seksistisch zijn!
Wat betekent genderneutraal eigenlijk?
Het betekent dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen mannen en vrouwen, en dat bepaalde sociale-, gedrags-, en identiteitsaspecten niet worden toegekend aan het man- of vrouw-zijn.
Genderneutraliteit is in veel aspecten toe te passen, zoals:
- Kinderboeken: Verhalen waarbij gender stereotypes uit de weg worden gegaan, bijvoorbeeld door het mijden van verhalen over prinsen en prinsessen. Een voorbeeld is het boek “Het lammetje dat een varken is” van Pim Lammers.
- Taalgebruik: Teksten die zo zijn geschreven dat iedereen zich erin moet herkennen, niet alleen mannen of vrouwen. Bijvoorbeeld door ‘directeur’ voor beide geslachten te gebruiken, zoals ‘directeurs en directrices’.
- Kleding: Kledingstukken die kunnen worden gedragen door zowel mannen als vrouwen en dus ook transgenders.
- Speelgoed: Speelgoed dat geen gebruik maakt van conservatieve rollenpatronen (het keukentje voor meisjes, de werkbank voor jongens). Mattel zet een eerste stap met Creatable world en een genderneutrale barbiepop.
Genderneutraliteit is dat nou allemaal wel nodig?
Onze dochter is bijna 3. Toen we een paar maanden geleden gingen verhuizen en ik haar vroeg wat voor kamer ze wilde zei ze vol overtuiging “roze!” Dat heb ik haar niet ingefluisterd, haar babykamer in het oude huis was mintgroen. Ze speelt graag met haar pop, terwijl ze ook een brandweerauto heeft. Als ik haar een broek aan wil trekken wordt ze boos en kiest ze een jurk uit. Leuk hoor, maar ik vind broeken zo veel makkelijker om in te spelen.
Mijn moraal van dit verhaal: of het speelgoed in de winkel nu op kleur/gender/soort of wat dan ook ligt: ze wil toch een pop. Of een roze glitterknuffel, en ze kiest niet voor de politieauto. Een jaar geleden koos ze nog een dinosaurus, nu niet meer. Dat hoef ik haar niet aan te praten, zo is ze gewoon. En als ze wel een auto wil? Dan mag ze die. Als ze een broek wil dragen? Dan kan dat.
Maar waarom moet het zo extreem neutraal?
Mag ik haar straks niet meer vertellen dat ze een meisje is? Ik ben zwanger van onze tweede, over een paar dagen hebben we een echo om te zien of de baby een meisje of een jongen is. Mag dat straks niet meer? Dat je bevallen bent en de verloskundige “Gefeliciteerd, u heeft een kind” zegt? Yinthe is op het moment heel druk met verschillen tussen man en vrouw, ze ziet dat papa een piemel heeft en mama niet. Hoe moet je ze dat dan uitleggen? We ZIJN toch man of vrouw? En ja, we zijn verschillend.
Hoe ver gaan we?
Ik begrijp echt wel dat er mensen zijn die zich beter voelen bij een meer neutralere samenleving. Jongens die van kinds af aan al weten dat ze eigenlijk een meisje zijn, of andersom. Natuurlijk is het voor hen heel pijnlijk als alles mannelijk of vrouwelijk moet zijn.
Een ander voorbeeld is Elle Bandita, zij maakte bekend dat ze geboren is als hermafrodiet, met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. Op doktersadvies is besloten een meisje van haar ’te maken’ met medicatie en hormonen. Ze maakte hierover het tv programma “Geslacht”!
Tuurlijk is het helemaal niet raar om aparte toiletten te maken voor mensen die niet naar een mannen- of vrouwentoilet willen. En er is niets mis met genderneutrale kleren en speelgoed.
Genderneutraliteit! Waarom niet als extra optie? Zodat iedereen kan kiezen wat het beste past bij zijn of haar (hun) persoonlijkheid en lichaam? We kunnen elkaar toch niet verbieden om man of een vrouw te zijn?